Trong hành trình can thiệp hỗ trợ trẻ tự kỷ, chậm nói phát triển ngôn ngữ thì âm ngữ trị liệu đóng một vai trò quan trọng. Trong bài viết này, Trung tâm Nhân Hoà chia sẻ vai trò và tầm quan trọng của âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ chậm nói, cũng như gợi ý địa chỉ trung tâm âm ngữ trị liệu uy tín tại TpHCM.
Âm ngữ trị liệu nhi là gì?
Âm ngữ trị liệu là một lĩnh vực chuyên sâu trong lĩnh vực Phục hồi chức năng trong Y khoa, tập trung vào việc cải thiện khả năng ngôn ngữ, lời nói và các kỹ năng liên quan thường được áp dụng cho trẻ tự kỷ, chậm nói. Chuyên viên ngôn ngữ trị liệu có trách nhiệm đánh giá và lập kế hoạch điều trị cho từng cá nhân, tùy thuộc vào suy yếu cốt lõi và nhu cầu thực tế của họ. Âm ngữ trị liệu thường được áp dụng trong can thiệp sớm cho trẻ dưới 6 tuổi.
Vai trò của âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ, chậm nói
Mục tiêu chính của âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ chậm nói là tăng cường khả năng giao tiếp, tương tác xã hội, lời nói trôi chảy và tự chăm sóc bản thân khi trưởng thành:
Đối với trẻ chậm nói đơn thuần: âm ngữ trị liệu giúp nhóm trẻ này nói rõ ràng hơn, tăng sự tự tin và giảm tình trạng nóng nảy – cáu kỉnh khi giao tiếp. Đồng thời, phương pháp trị liệu này còn giúp trẻ cải thiện khả năng đọc hiểu và tạo ra niềm đam mê đối với việc xem truyện/sách của trẻ.
Đối với trẻ tự kỷ: âm ngữ trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng giao tiếp và tương tác xã hội của nhóm trẻ này. Trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc tương tác, giao tiếp và hiểu ý người khác. Việc áp dụng các phương pháp trị liệu ngôn ngữ từ sớm sẽ giúp trẻ tự kỷ phát triển ngôn ngữ, lời nói, tiếp cận giao tiếp và hòa nhập vào cộng đồng tốt hơn trong tương lai.
Thường thì thời điểm bắt đầu trị liệu ngôn ngữ cho trẻ tự kỷ là từ 18 đến 36 tháng tuổi (hoặc hơn nữa) và việc này càng được thực hiện sớm thì càng tốt. Điều trị có thể kéo dài vài tháng hoặc vài năm tùy thuộc vào khả năng giao tiếp và mức độ tiếp thu của trẻ. Gia đình nên tìm đến các cơ sở uy tín, trung tâm âm ngữ trị liệu dành cho trẻ tự kỷ, chậm nói để được tư vấn và điều trị phù hợp nhất cho con em mình như Trung tâm Nhân Hòa.
Một số phương pháp âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ
Phương pháp PROMPT
PROMPT là viết tắt của “Prompts for Restructuring Oral Muscular Phonetic Targets” có nghĩa là phương pháp cải thiện ngữ âm chuẩn thông qua việc điều chỉnh các bộ phận ảnh hưởng đến lời nói như (cơ miệng, lưỡi, môi, hàm, thanh quản). Đây là phương pháp điều trị hiệu quả dành cho những trẻ tự kỷ chậm nói do các rối loạn về khả năng tự điều khiển khi thực hiện phát âm.
Khi thực hiện phương pháp PROMPT, các chuyên viên âm ngữ trị liệu sẽ gợi ý các thao tác như: dùng tay đặt nhẹ lên khuôn mặt hoặc cổ, uốn lưỡi, há/ngậm miệng,… để hướng dẫn trẻ cách phát âm đúng để đạt được hiệu quả giọng nói tròn vành, rõ chữ.
Phương pháp ACC
Phương pháp AAC được sử dụng như một phương pháp thay thế tạm thời hoặc vĩnh viễn cho những trẻ tự kỷ chưa biết nói hay vì một lý do nào đó mà bị mất khả năng nói và không thể điều trị phục hồi. Phương pháp này sẽ giúp trẻ sử dụng nhiều phương tiện khác nhau như cử chỉ, hình ảnh,… để truyền tải với người khác mong muốn và yêu cầu của mình.
Phương pháp AAC còn được gọi là phương pháp giao tiếp tăng cường và thay thế. Giao tiếp tăng cường (sự bổ sung hoặc bổ trợ cho lời nói kém hiệu quả). Giao tiếp thay thế (sự thay thế cho lời nói khi lời nói không thể hiểu được hoặc không hiện diện). AAC có thể là một cách để giúp một ai đó hiểu, và cũng như là một phương tiện để diễn đạt.
Để áp dụng phương pháp này có thể áp dụng: Các bảng giao tiếp, sách giao tiếp, dụng cụ chỉ, thanh chỉ, các thiết bị giao tiếp chuyên dụng hoặc ngôn ngữ cơ thể – nét mặt, ngôn ngữ ký hiệu.
Học âm ngữ trị liệu ở đâu?
Học âm ngữ trị liệu ở đâu thường được các giáo viên, nhà chuyên môn can thiệp cho trẻ tự kỷ hay những phụ huynh có con mắc rối loạn phổ tự kỷ quan tâm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. Hiện nay, các khóa ngôn ngữ trị liệu dành cho trẻ tự kỷ được Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch tổ chức hàng năm. Giáo viên và các phụ huynh quan tâm có thể liên hệ tại Phòng 2.11B, Lầu 1, Phòng khám Đa khoa Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.
Gợi ý trung tâm âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ, chậm nói uy tín tại TpHCM
Hiện nay có nhiều trung tâm âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ chậm nói được áp dụng trong các bệnh viện nhi khoa, trung tâm giáo dục. Trung tâm Nhân Hòa là trung tâm áp dụng âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ, chậm nói uy tín ở TpHCM giúp trẻ học tiến bộ, phát triển ngôn ngữ tốt. Cô Nguyễn Thị Thu – Giám đốc trung tâm Nhân Hòa là một trong 33 chuyên viên âm ngữ trị liệu đầu tiên của Việt Nam tham gia khóa Âm ngữ trị liệu (Khóa 2: 2012 – 2014) của Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch – Đại học Newcastle Australia (Úc) tổ chức. Ngoài ra tập thể giáo viên tại trung tâm cũng là những chuyên gia ngôn ngữ trị liệu có chuyên môn sâu và giàu kinh nghiệm trong phát triển ngôn ngữ cho trẻ tự kỷ.
Khi đưa trẻ đến với chúng tôi, bé sẽ được đánh giá kỹ lưỡng trong khoảng 1 giờ về khả năng ngôn ngữ cũng như các vấn đề về tâm lý, hành vi như tự kỷ, tăng động, chậm phát triển. Từ đó xác định chính xác những suy yếu cốt lõi, tư vấn cho gia đình và lên mục tiêu can thiệp phù hợp, hiệu quả cho trẻ.
Trung tâm Nhân Hòa áp dụng các phương pháp ngôn ngữ trị liệu vào can thiệp cá nhân 1-1 để đảm bảo tương tác qua lại thường xuyên và trẻ tiếp thu tốt nhất. Khi trẻ tiến bộ và lời nói giao tiếp tốt hơn, trẻ sẽ can thiệp nhóm với mô hình 2 cô : 2 trò hoặc hơn để bé tương tác giao tiếp với bạn bè và hòa nhập tốt hơn.
Kết luận
Âm ngữ trị liệu không chỉ là cầu nối giúp trẻ tự kỷ chậm nói giao tiếp tốt hơn mà còn mở ra cánh cửa rộng lớn cho trẻ khám phá và hòa nhập với môi trường xã hội khi lớn lên. Hy vọng qua bài viết của Trung tâm Nhân Hoà, bạn đã hiểu hơn về âm ngữ trị liệu cho trẻ tự kỷ chậm nói và có những phương án phù hợp để giúp đỡ con em bị tự kỷ tiến bộ tốt hơn.
