Can thiệp sớm là phương pháp hiệu quả nhất giúp trẻ phát triển lời nói, ngôn ngữ, giao tiếp ngay từ những năm đầu đời. Bài viết ngày Trung tâm Nhân Hòa giúp phụ huynh hiểu rõ lợi ích, quy trình và các phương pháp can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ.
Lợi ích của can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ
Can thiệp sớm trẻ chậm phát triển ngôn ngữ là quá trình hỗ trợ và điều trị cho trẻ chậm ngôn ngữ hoặc khó khăn trong giao tiếp từ giai đoạn đầu đời. Mục tiêu chính là giúp trẻ phát triển kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp hiệu quả.
Can thiệp sớm mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ:
- Cải thiện kỹ năng giao tiếp: Trẻ học cách diễn đạt nhu cầu và ý tưởng hiệu quả hơn.
- Hỗ trợ phát triển nhận thức: Ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng trong suy nghĩ và giải quyết vấn đề.
- Chuẩn bị cho việc học tập: Kỹ năng ngôn ngữ tốt là nền tảng cho việc học đọc và viết.
- Giảm thiểu các vấn đề hành vi: Trẻ có thể diễn đạt nhu cầu tốt hơn, giảm sự thất vọng và các hành vi không phù hợp.
- Tăng cường kết nối gia đình: Giao tiếp tốt hơn giúp tăng cường mối quan hệ giữa trẻ và các thành viên trong gia đình.
- Tăng cường tự tin: Khi có thể giao tiếp tốt hơn, trẻ cảm thấy tự tin hơn trong các tương tác xã hội.
Khi nào cần can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ?
Khi phát hiện các dấu hiệu trẻ chậm phát triển ngôn ngữ phụ huynh nên cho trẻ đi khám đánh giá và can thiệp sớm phát triển ngôn ngữ lời nói cho trẻ. Các dấu hiệu chậm phát triển ngôn ngữ điển hình như:
- 18 tháng chưa nói được từ nào, ít bập bẹ tập nói
- 2 tuổi trẻ chưa nói được 30 từ đơn
- 3 tuổi trẻ chưa ghép được câu đơn giản 3 – 5 từ
- Trẻ 4 tuổi gặp nhiều khó khăn về giao tiếp – tương tác
- Thường xuyên lặp lại lời nói hoặc nhại lời
- Ít giao tiếp mắt, thời gian chú ý ngắn
- Thường xuyên sử dụng hành động cử chỉ để đưa ra yêu cầu
Thời gian vàng để thực hiện can thiệp sớm cho trẻ là ở độ dưới 3 tuổi. Trẻ lớn không chỉ việc can thiệp ngôn ngữ gặp nhiều khó khăn hơn mà đôi khi trẻ còn xuất hiện các hành vi không mong muốn và thói quen khó điều chỉnh hơn.
Quy trình can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ
Ở Trung tâm Nhân Hòa, các bước trong quy trình can thiệp sớm trẻ chậm phát triển ngôn ngữ bao gồm:
1. Đánh giá tình trạng ngôn ngữ của trẻ
Bước đầu tiên trong quy trình can thiệp là đánh giá toàn diện tình trạng ngôn ngữ của trẻ. Tại Trung tâm Nhân Hòa, chúng tôi sử dụng các bài test chuẩn hóa và quan sát trực tiếp để xác định trẻ chậm phát triển ngôn ngữ như thế nào so với tuổi phát triển của trẻ:
- Khả năng hiểu ngôn ngữ của trẻ
- Vốn từ vựng
- Khả năng diễn đạt
- Phát âm và ngữ điệu
- Các khả năng vận động, hành vi của trẻ
Ví dụ, với trẻ 3 tuổi, chúng tôi sẽ đánh giá xem trẻ có thể nói được câu 3 – 4 từ hay chưa, có hiểu và thực hiện được yêu cầu 2 bước không. Thực tế Nhân Hòa Test một số trẻ em 3,5 tuổi nhưng khả năng ngôn ngữ cho trẻ chỉ bằng em bé 20 – 24 tháng. Đây là sự chậm trễ đáng kể và cần được can thiệp để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, giao tiếp.
2. Lập kế hoạch can thiệp cá nhân hóa
Dựa trên kết quả đánh giá, chuyên gia ngôn ngữ sẽ xây dựng mục tiêu can thiệp sớm trẻ chậm phát triển ngôn ngữ. Mỗi trẻ có mức độ và khả năng hiểu khác nhau nên mục tiêu can thiệp cũng được cá nhân hóa. Thường bao gồm:
- Mục tiêu cụ thể cần đạt được
- Phương pháp can thiệp phù hợp
- Chuyên viên – giáo viên có trình độ phù hợp
- Tần suất và thời lượng các buổi trị liệu
- Hướng dẫn cho phụ huynh thực hiện tại nhà
3. Triển khai các hoạt động can thiệp ngôn ngữ
Trong giai đoạn này, trẻ sẽ tham gia các buổi trị liệu ngôn ngữ tại trung tâm hoặc tại nhà. Các hoạt động can thiệp có thể bao gồm:
- Luyện tập phát âm
- Mở rộng vốn từ vựng
- Xây dựng cấu trúc câu
- Phát triển kỹ năng giao tiếp xã hội
Ví dụ hình ảnh trong một giờ can thiệp luyện tập phát âm cho trẻ tại Trung tâm Nhân Hòa được thực hiện bởi chuyên viên Âm ngữ trị liệu. Trung tâm Nhân Hòa luôn tạo điều kiện để phụ huynh được quan sát và hướng dẫn từ các chuyên gia để có thể hỗ trợ cho con tại nhà, bởi chúng tôi hiểu rằng sự đồng hành và hỗ trợ của phụ huynh là rất quan trọng cho sự tiến bộ của trẻ.
4. Theo dõi và đánh giá tiến bộ của trẻ
Quá trình can thiệp được theo dõi và đánh giá thường xuyên để đảm bảo hiệu quả. Chúng tôi sẽ:
- Ghi chép tiến bộ của trẻ sau mỗi buổi can thiệp
- Đánh giá lại kỹ năng ngôn ngữ của trẻ định kỳ
- Điều chỉnh kế hoạch can thiệp nếu cần thiết
Bé chậm phát triển ngôn ngữ học ở trung tâm Nhân Hòa, phụ huynh được vào học cùng con trong 3 tháng đầu để có thêm kiến thức dạy trẻ ở nhà. Việc đồng hành cùng phụ huynh là điều cần thiết giúp trẻ được hỗ trợ thường xuyên và liên tục, hiệu quả can thiệp cũng tăng đáng kể.
5. Can thiệp tăng cường vận động, điều chỉnh hành vi
Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ đôi khi đi kèm cả khó khăn về chậm phát triển vận động và có các hành vi không mong muốn. Vì vậy, ngoài can thiệp phát triển ngôn ngữ cho trẻ còn cần phối hợp với kiểm soát hành vi và tăng cường vận động đi kèm.
Điều này không chỉ giúp trẻ nói tốt hơn mà còn nâng cao thể chất, sự tập trung chú ý và giảm đi các hành vi như la hét, ăn vạ ở trẻ. Quá trình can thiệp vận động cũng được can thiệp cá nhân 1-1 để hỗ trợ trẻ tốt nhất.
Phương pháp can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ
Có nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và khả năng chậm phát triển ngôn ngữ của trẻ mà chọn phương pháp phù hợp. Trung tâm Nhân Hòa áp dụng các phương pháp khoa học như ESDM, PECS, AAC, ABA, TEACCH, FLOORTIME nhằm thúc đẩy quá trình phát triển ngôn ngữ, giúp trẻ giao tiếp hiệu quả và quản lý hành vi của trẻ.
Ngoài ra, trung tâm áp dụng các kỹ thuật cần thiết để tạo cơ hội giao tiếp bằng lời nói, diễn đạt nhu cầu và duy trì vòng giao tiếp. Dưới đây là một số cách thường được áp dụng.
Can thiệp ngôn ngữ trực tiếp
Phương pháp này tập trung vào việc dạy trẻ các kỹ năng ngôn ngữ cụ thể. Tại Trung tâm Nhân Hòa, chúng tôi áp dụng nhiều kỹ thuật như:
- Lặp lại và mở rộng: Khi trẻ nói “xe”, chuyên gia sẽ mở rộng thành “Đúng rồi, xe hơi màu đỏ”.
- Mô hình hóa ngôn ngữ: Chuyên gia sử dụng cách nói và cấu trúc câu chuẩn để làm mẫu cho trẻ, từ đó giúp trẻ học và cải thiện kỹ năng ngôn ngữ. Khi mô hình hóa ngôn ngữ, chuyên gia sẽ diễn đạt lại câu nói của trẻ theo cách hoàn chỉnh hoặc phù hợp hơn, nhưng vẫn giữ ý nghĩa của câu ban đầu để trẻ dễ tiếp thu.
- Kỹ thuật chờ đợi: Tạo cơ hội cho trẻ tự nói bằng cách chờ đợi và khuyến khích giao tiếp bằng lời – cử chỉ.
Cha mẹ hãy tham khảo video dạy trẻ làm mẫu trong can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ lời nói dưới đây.
Sử dụng công cụ hỗ trợ giao tiếp
Đối với trẻ gặp khó khăn trong giao tiếp bằng lời, chúng tôi có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ như:
- Bảng hình ảnh giao tiếp
- Ứng dụng giao tiếp trên máy tính bảng
- Ngôn ngữ ký hiệu đơn giản
Những công cụ này giúp trẻ thể hiện nhu cầu và ý muốn, đồng thời tạo nền tảng cho việc phát triển ngôn ngữ nói sau này.
Dưới đây là video ngôn ngữ kí hiệu với chủ đề “Gia đình” mà Trung tâm Nhân Hoà đã xây dựng, chúng tôi khuyến khích phụ huynh tham khảo thêm nhiều chủ đề khác tại kênh youtube Trung tâm Nhân Hoà và sử dụng để hỗ trợ, phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại nhà.
Phương pháp chơi và học tương tác
Trẻ em học hiệu quả nhất thông qua việc chơi. Tại Trung tâm Nhân Hòa, chúng tôi tạo ra các hoạt động vui nhộn để khuyến khích trẻ giao tiếp:
- Chơi đóng vai: Giúp trẻ học cách sử dụng ngôn ngữ trong các tình huống khác nhau.
- Trò chơi luân phiên: Dạy trẻ về luân phiên trong giao tiếp.
- Xếp hình và ghép tranh: Phát triển vốn từ vựng và kỹ năng mô tả.
Tại Trung tâm Nhân Hòa, các trò chơi đóng vai được tổ chức rất đa dạng với nhiều chủ đề khác nhau như đầu bếp, thợ sửa chữa, bác sĩ, người bán hàng, … nhằm mục đích tạo ra các tình huống giao tiếp tự nhiên, sinh động và gần gũi với cuộc sống hằng ngày để trẻ có thể học tập và sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả nhất.
Dạy trẻ qua bài hát và trò chơi
Âm nhạc và các bài hát đơn giản là công cụ tuyệt vời để phát triển ngôn ngữ. Chúng tôi sử dụng:
- Bài hát có động tác: Kết hợp lời bài hát với cử chỉ để tăng cường khả năng ghi nhớ.
- Đồng dao và vè: Giúp trẻ học nhịp điệu và âm điệu của ngôn ngữ.
- Trò chơi âm nhạc: Khuyến khích trẻ lắng nghe và phản ứng với âm thanh.
Trung tâm thay đổi linh hoạt và sáng tạo các phương pháp chơi và học tương tác để kích thích sự tò mò, hứng thú, tạo ra cảm giác vui vẻ để gia tăng động cơ tham gia của trẻ trong các giờ can thiệp.
Can thiệp sớm trẻ chậm phát triển ngôn ngữ ở Nhân Hòa
Phụ huynh đang tìm trường, trung tâm dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, thì Nhân Hòa là lựa chọn giúp bé tiến bộ tốt. Trung tâm Nhân Hòa can thiệp sớm trẻ chậm phát triển ngôn ngữ giúp trẻ mở rộng vốn từ và giao tiếp hiệu quả. Trung tâm có các cơ sở ở thành phố Hồ Chí Minh thực hiện test đánh giá kỹ lưỡng cho trẻ trong khoảng 1 giờ để lên mục tiêu can thiệp sớm đúng hướng và can thiệp giúp trẻ tiến bộ.
Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ đến can thiệp tại Trung tâm Nhân Hòa sẽ được:
- Test đánh giá kỹ lưỡng khả năng ngôn ngữ trong khoảng 1 giờ
- Kiểm tra toàn diện dấu hiệu tự kỷ, tăng động, chậm phát triển
- Phát hiện các suy yếu cốt lõi, mức độ ngôn ngữ, lời nói của trẻ
- Lên mục tiêu dạy cá nhân 1 – 1 để trẻ tiến bộ tốt nhất
Đội ngũ chuyên gia, giáo viên Trung tâm Nhân Hòa chuyên môn sâu và giàu kinh nghiệm áp dụng các phương pháp tích hợp can thiệp sớm phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Học phí can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ là 200 – 250 nghìn / giờ.
Để đăng ký hoặc nhận thêm thông tin tư vấn về dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ tại Nhân Hoà, phụ huynh liên hệ với các cơ sở Trung tâm Nhân Hòa. Thông tin liên hệ Trung tâm Nhân Hòa can thiệp sớm trẻ chậm phát triển ngôn ngữ:
Địa chỉ Trung tâm Nhân Hòa:- Trụ sở chính: Số 16, đường số 18, Phường 8, quận Gò Vấp, TpHCM
- CS2: Số 58, Đ. Thiên Phước, Phường 9, quận Tân Bình, TpHCM
- CS3: 363/19 Lê Thị Hà, Tân Xuân, Hóc Môn, Tp HCM
- CS4: A29, Đ. Tô Ký, P Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TpHCM
- Cs5: A92, Lê Thị Riêng, P Thới An, Quận 12, TpHCM
- CS6: 16, Đường 5C, KDC Vĩnh Lộc, P Bình Hưng Hòa B, Q Bình Tân, TpHCM
- Hotline: 028 6653 7779 - 098 717 4279
- Website: https://trungtamnhanhoa.vn/
Lời kết
Can thiệp sớm cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng hỗ trợ trẻ giao tiếp hiệu quả. Với phương pháp phù hợp và sự hỗ trợ từ chuyên gia cùng gia đình, trẻ có thể đạt được những tiến bộ đáng kể trong kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ. Nếu cha mẹ lo lắng về sự phát triển ngôn ngữ của con, hãy liên hệ ngay với Trung tâm Nhân Hòa chuyên can thiệp sớm ngôn ngữ cho trẻ để được tư vấn và hỗ trợ. Hãy lưu ý rằng, can thiệp càng sớm, cơ hội phát triển của trẻ càng cao.
