Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ là tình trạng khá phổ biến hiện nay. Một số trẻ còn gặp phải các vấn đề về hành vi vì cảm thấy thất vọng khi không thể diễn tả cảm xúc bằng lời. Bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu phương pháp dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ hiệu quả nhất.
Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, chậm nói do tự nhiên hay môi trường?
Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ có thể do yếu tố di truyền. Ngoài ra có nhiều nguyên nhân khác như sau:
Trẻ thiếu môi trường giao tiếp: Ngày nay các bậc cha mẹ có thể quá bận bịu với công việc mà có rất ít thời gian giao tiếp với con. Việc trẻ ít tương tác giao tiếp với ba mẹ, người chăm sóc và trẻ cùng độ tuổi khiến trẻ có ít cơ hội để tập nói. Do vậy vốn từ của trẻ ít và không được thường xuyên mở rộng.
Cha mẹ quá cưng chiều con: Vì tình yêu thương và thấu hiểu cha mẹ luôn biết bé cần gì và sẵn sàng hành động ngay khi bé chưa yêu cầu bằng lời nói. Làm mất đi cơ hội được nói của bé và giảm tần suất giao tiếp. Đây có thể nói là một trong những sai lầm tai hại trong quá trình phát triển ngôn ngữ của con.
Cho trẻ xem nhiều tivi, điện thoại: Khi xem tivi, điện thoại trẻ chỉ có nhận thức một chiều và gần như không có tương tác lại bằng lời nói. Nguy hiểm hơn là khi trẻ nói theo các nhân vật trong chương trình một cách vô thức không có mục đích dần hình thành thói quen và có thể dẫn đến loạn ngôn ngữ ở trẻ (thi thoảng trẻ phát âm từ không rõ nghĩa, tiếng anh, tiếng việt xen lẫn).
Chậm phát triển trí tuệ cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến trẻ chậm nói, giao tiếp chậm ở trẻ. Dạy trẻ phát triển ngôn ngữ ở trẻ có chậm phát triển trí tuệ sẽ khó hơn trẻ chậm nói đơn thuần.
Biểu hiện của trẻ chậm phát triển ngôn ngữ là gì?
Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, trẻ chậm nói dễ phát hiện hơn các biểu hiện chậm phát triển khác ở trẻ. Thông qua so sánh với các bạn cùng lứa tuổi hoặc dựa theo các mốc phát triển ngôn ngữ thông thường của trẻ. Các bậc phụ huynh có thể so sánh để nhận biết biểu hiện trẻ chậm phát triển ngôn ngữ
Phương pháp dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ tại nhà
Nếu trẻ của bạn đang gặp khó khăn trong việc phát triển ngôn ngữ, dưới đây là một số phương pháp dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ để hỗ trợ trẻ:
Tạo môi trường giao tiếp thú vị: Tạo ra môi trường thú vị và khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động trò chuyện. Sử dụng đồ chơi, hình ảnh và sự tương tác để kích thích sự quan tâm của trẻ.
Đọc sách cùng trẻ: Đọc sách là một cách tốt để phát triển ngôn ngữ. Chọn sách có hình ảnh đẹp và câu chuyện thú vị để đọc cùng trẻ mỗi ngày. Hỏi trẻ về những điều trong sách và khuyến khích trẻ kể lại câu chuyện. Ngoài ra, ba mẹ hãy đọc các cuốn sách dạy trẻ chậm nói sẽ giúp trẻ tập nói, phát triển giao tiếp, ngôn ngữ nhanh hơn.
Thực hành ngôn ngữ hàng ngày: Tạo cơ hội cho trẻ tham gia vào cuộc sống hàng ngày bằng cách đặt câu hỏi và thảo luận về những việc trẻ đang làm. Hỏi trẻ về cảm xúc, ý kiến và suy nghĩ của họ.
Chơi trò chơi ngôn ngữ: Trò chơi như xếp hình, ghép hình chữ cái và trò chơi từ vựng có thể giúp trẻ nâng cao khả năng ngôn ngữ một cách vui vẻ. Ba mẹ tham khảo thêm các trò chơi phát triển ngôn ngữ để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ hiệu quả.
Khuyến khích sự tự tin: Khuyến khích trẻ nói và thể hiện ý kiến của họ. Tạo điều kiện cho trẻ cảm thấy tự tin trong việc sử dụng ngôn ngữ của mình.
Tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp: Nếu trẻ có vấn đề ngôn ngữ nghiêm trọng hoặc kéo dài, có thể trẻ gặp phải các rối loạn phát triển khác như tự kỷ, thiểu năng trí tuệ. Phụ huynh hãy đưa bé đi khám đánh giá và có kế hoạch điều trị phù hợp.
Tài liệu dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ
Khi dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ ở nhà, ba mẹ có thể tìm các tài liệu như dạy trẻ phát triển từ đơn, đôi, ba và câu đơn giản. Các cuốn sách đồng dao, vè hay các bài hát cũng là những tài liệu rất hữu ích áp dụng trong các phương pháp dạy trẻ chậm phát triển ngôn ngữ.
Trung tâm Nhân Hòa cũng đã chia sẻ các video dạy bé tập nói có các kỹ thuật liên quan. Ba mẹ tham khảo trên kênh Youtube của Trung tâm để dạy con ở nhà.
Can thiệp cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ, trẻ chậm nói
Khi con có biểu hiện chậm nói, không ít phụ huynh tự nhủ trẻ sẽ “tự nói khi lớn lên”, “không cần quan tâm nhiều”. Sự chủ quan này sẽ làm trễ việc phát hiện các dấu hiệu của trẻ và ảnh hưởng đến thời gian can thiệp cho trẻ. Nếu không được phát hiện kịp thời có thể dẫn đến chậm phát triển ở trẻ và khó khăn cho trẻ khi vào lớp 1.
Cha mẹ nên chú ý theo dõi trẻ, phát hiện kịp thời và cho bé đi khám, điều trị càng sớm càng tốt, do giai đoạn 2-3 tuổi là giai đoạn vàng để can thiệp sớm, trị liệu cho bé. Trẻ càng lớn càng khó can thiệp hơn, thời gian điều trị cũng lâu hơn. Dù bé ở giai đoạn nào đi nữa, sự quan tâm chăm sóc và yêu thương từ gia đình luôn là yếu tố then chốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Trung tâm Nhân Hòa can thiệp sớm cho trẻ em chậm phát triển ngôn ngữ, chậm nói thông qua phương pháp chơi đùa, học tập, tạo môi trường giao thiếp, kích thích khả năng nói và diễn đạt của trẻ. Trung tâm dạy can thiệp 1 – 1 cho trẻ theo giờ. Trung tâm cùng gia đình hỗ trợ giúp bé cải thiện tối đa khả năng ngôn ngữ lời nói, cử chỉ, giao tiếp của trẻ. Liên hệ Trung tâm Nhân Hòa để biết thêm thông tin, chúng tôi sẵn lòng hỗ trợ và tư vấn cho bạn.
