Bé bị chậm nói cha mẹ lo lắng có phải trẻ tự kỷ chậm nói hay không? Trong bài viết này, trung tâm Nhân Hoà sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những nguyên nhân, phương pháp và trung tâm dạy can thiệp trẻ tự kỷ chậm nói hiệu quả.
Tìm hiểu về trẻ tự kỷ chậm nói
Chậm nói là một dấu hiệu điển hình ở trẻ tự kỷ, đặc trưng bởi khiếm khuyết ở 3 lĩnh vực phát triển bao gồm: giao tiếp, hành vi bất thường và yếu kém trong kết giao xã hội. Tuy nhiên trên thực tế, không hẳn những trẻ chậm nói đều là tự kỷ.
Theo thống kê, có tới 1/4 trẻ chậm nói có sức khoẻ thần kinh và phát triển hoàn toàn bình thường, việc trẻ chậm nói có thể do các nguyên nhân khác như: thiếu môi trường kích thích ngôn ngữ, điếc hoặc gặp vấn đề về thanh quản, lưỡi, vòm miệng,… Do đó, nếu thấy bé nhà mình chậm nói, các bậc phụ huynh không nên “quy chụp” ngay bé bị tự kỷ mà cần đưa trẻ đi khám tâm lý, đánh giá chuyên khoa để có phương án điều trị hiệu quả nhất.
Nguyên nhân gây ra trẻ tự kỷ chậm nói
Cho đến nay, các nhà khoa học chưa khám phá ra chính xác nguyên nhân trẻ tự kỷ chậm nói. Tuy nhiên theo các nghiên cứu gần đây cho thấy, nguyên nhân rối loạn phổ tự kỷ có thể phát sinh do một số khiếm khuyết về gen. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra chứng tự kỷ chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ:
- Có thành viên trong gia đình như anh, chị, em ruột mắc tự kỷ (di truyền)
- Người mẹ mắc vi rút, các viêm nhiễm trong thời gian thai kỳ.
- Môi trường ô nhiễm, tiếp xúc với chất độc hại khi mang thai và sau sinh
- Được sinh ra khi cha mẹ đã lớn tuổi.
- Sinh nhẹ cân, thiếu tháng có nguy cơ cao.
Thông thường, khoảng 80% trẻ tự kỷ thường chậm nói do các khiếm khuyết về khả năng tương tác và giao tiếp. Một số trẻ tự kỷ thông minh (asperger) có khả năng ngôn ngữ và lời nói tốt hơn nhưng vẫn gặp các vấn đề về giao tiếp, kiểm soát hành vi, cảm xúc.
Các dấu hiệu, biểu hiện điển hình
Mỗi trẻ tự kỷ chậm nói là một trường hợp riêng biệt và có những biểu hiện khác nhau. Các biểu hiện điển hình trẻ chậm nói bị tự kỷ thường gặp như sau:
- Ít giao tiếp bằng mắt trong cuộc giao tiếp.
- Có vẻ như thờ ơ, không nghe người khác nói khi trò chuyện.
- Không thường xuyên bày tỏ sở thích, cảm xúc với đồ vật hoặc hoạt động mà trẻ hứng thú.
- Không phản hồi hoặc phản hồi chậm khi được người khác gọi tên.
- Gặp khó khăn khi giao tiếp, chậm nói và hay nói linh tinh.
- Nét mặt và cử chỉ không phù hợp với lời nói.
- Gặp khó khăn trong việc hiểu ý người khác.
- Khó khăn trong việc điều chỉnh hành vi bản thân phù hợp theo tình huống xã hội.
- Gặp khó khăn trong các trò yêu cầu trí tưởng tượng. VD: chơi giả bộ, đóng vai.
- Gặp khó khăn trong việc kết giao bạn bè.
- Thực hiện lặp đi lặp lại một hành vi (chẳng hạn như: lảm nhảm một từ hoặc một cụm từ liên tục) và thường xuyên thực hiện những hành động bất thường.
Phương pháp dạy trẻ tự kỷ chậm nói hiệu quả
Dạy trẻ tự kỷ chậm nói cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các trung tâm và phụ huynh dạy trẻ ở nhà. Trẻ nhận được sự hỗ trợ, can thiệp liên tục sẽ giúp trẻ tiến bộ tốt nhất.
Top 8 phương pháp dạy trẻ tự kỷ chậm nói hiệu quả
Phương pháp dạy trẻ tự kỷ chậm nói hiệu quả hiện nay được các bác sĩ, nhà chuyên môn định hướng điều trị cho trẻ là can thiệp 1-1. Trẻ tự kỷ khó khăn về giao tiếp và kết nối bạn bè ở lớp, tách biệt với các bạn. Can thiệp 1-1 dành trọn thời gian tập trung giúp trẻ phát triển lời nói, ngôn ngữ và kiểm soát hành vi từ đó giúp trẻ hòa nhập tốt hơn.
Các phương pháp dạy trẻ tự kỷ chậm nói hiệu quả được áp dụng hiện nay:
- Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỷ
- Phương pháp trị liệu qua ngôn ngữ và giao tiếp
- Phương pháp bắt trước và hoạt động các cơ vùng miệng
- Dạy trẻ tự kỷ học cách nghe, học các từ và ý nghĩa
- Phương pháp giao tiếp nhìn mặt đối mặt
- Dạy giao tiếp cử chỉ và ngôn ngữ ký hiệu
- Hoạt động trị liệu giác quan, vận động,…
- Phương pháp trị liệu hành vi
Dạy trẻ tự kỷ chậm nói cần sự phối hợp từ nhiều phương pháp khác nhau dựa trên kết quả khám đánh giá kỹ lưỡng đầu vào. Qua đó lên mục tiêu và cách dạy đúng hướng sẽ mang lại hiệu quả cao.
Cách dạy trẻ tự kỷ chậm nói ở nhà
Trẻ tự kỷ chậm nói cần được can thiệp sớm và liên tục để cải thiện vốn từ, khả năng phát âm để từ đó hoà nhập tốt hơn khi ở trong môi trường tập thể và ngoài xã hội. Có nhiều cách dạy trẻ tự kỷ chậm nói tại nhà hiệu quả mà cha mẹ có thể áp dụng, chẳng hạn như:
- Khích lệ và tạo cơ hội trẻ giao tiếp: Ví dụ như lúc ăn uống, tắm rửa, lấy đồ chơi, đọc sách,… Trẻ hứng thú và giao tiếp nhiều hơn khi tham gia vào các hoạt động yêu thích.
- Sử dụng những từ ngữ đơn giản: Sử dụng những câu ngắn 3 – 4 từ, dễ hiểu và nắm bắt được ý của mình.
- Tập trung vào cử chỉ: Cha mẹ nên kết hợp cả ngôn ngữ cử chỉ cùng ánh mắt trong lúc nói và khuyến khích trẻ làm theo. Cha mẹ ngồi đối diện, ngang tầm mắt, sử dụng các ngôn ngữ cử chỉ sẽ thu hút tốt hơn lời nói đơn thuần.
- Chơi các đồ chơi giúp trẻ tập nói: Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều loại đồ chơi được ứng dụng công nghệ giúp trẻ tăng cường khả năng phát âm như: tranh bảng chữ cái có âm thanh, sách truyện học phát âm có tiếng,…
- Đọc sách nhiều cho con: Cha mẹ thường xuyên đọc các cuốn sách dạy trẻ chậm nói giúp trẻ trau dồi vốn từ vựng, tăng cường khả năng giao tiếp và tương tác tốt hơn. Thời gian đọc sách thường là trước khi đi ngủ hay các thời gian rảnh rỗi.
Trung tâm Nhân Hòa dạy can thiệp trẻ tự kỷ chậm nói uy tín ở TpHCM
Phụ huynh thấy con mình biểu hiện tự kỷ và chậm phát triển ngôn ngữ, việc đưa trẻ đi khám và đến các trung tâm can thiệp sớm là phương pháp được đánh giá là tốt nhất để bé có sự tiến bộ thiết thực. Tại đây, các thầy cô giáo sẽ áp dụng các phương pháp trị liệu như: Tâm lý trị liệu, âm ngữ trị liệu,… giúp trẻ nhanh chóng bật âm và tự tin khi giao tiếp, tương tác với người xung quanh.
Trung tâm Nhân Hoà là địa chỉ đáng tin cậy dạy trẻ tự kỷ chậm nói phát triển ngôn ngữ tốt ở Tp Hồ Chí Minh. Trung tâm test, đánh giá trẻ kỹ lưỡng để xác định các khó khăn cốt lõi và lên mục tiêu can thiệp, phương pháp dạy trẻ tự kỷ chậm nói đúng hướng. Trung tâm áp dụng những phương pháp tiên tiến, có bằng chứng khoa học trong can thiệp giúp trẻ tiến bộ về lời nói, ngôn ngữ và hành vi. Cụ thể, khi phụ huynh đưa trẻ can thiệp tại trung tâm Nhân Hoà, trẻ sẽ được tiếp cận:
- Giáo án được cá nhân hoá dựa trên những đặc điểm riêng của từng trẻ.
- Lớp học được thiết kế tối ưu với mô hình 1 cô : 1 trò giúp nâng cao hiệu quả can thiệp.
- Phương pháp dạy học, can thiệp đa ngành gồm: ngôn ngữ, trí tuệ, hành vi, cảm xúc giúp trẻ phát triển toàn diện các kỹ năng.
- Đội ngũ giáo viên yêu trẻ, giàu kinh nghiệm và tận tâm với nghề.
- Phụ huynh được trung tâm huấn luyện kỹ năng để có thể hỗ trợ trẻ ngay tại nhà, từ đó nâng cao hiệu quả tiến bộ.
Thông tin và địa chỉ Trung tâm Nhân Hòa can thiệp trẻ tự kỷ chậm nói ở TpHCM
- Trụ sở chính: Số 16, đường số 18, phường 8, Gò Vấp, Tp.HCM
- CS2: Số 58 Thiên Phước, Phường 9, Quận Tân Bình, Tp.HCM
- CS3: 6/2/5 Phạm Văn Chiêu, Phường 8, Quận Gò Vấp, Tp.HCM
- CS4: 100/3/17 Lê Thị Hà, Tân Xuân, Hóc Môn, Tp.HCM
- CS5: A92 KDC Thới An, Lê Thị Riêng, P Thới An, Quận 12, TpHCM
- Số điện thoại: 02866537779 Hotline: 0987174279
Kết luận
Trẻ tự kỷ chậm nói là một rối loạn phát triển khá phổ biến ở trẻ, trẻ gặp nhiều khó khăn về ngôn ngữ và giao tiếp. Cho trẻ học tại các trung tâm can thiệp trẻ tự kỷ chậm nói là giải pháp tốt giúp trẻ tiến bộ. Trong đó việc phát hiện các nguyên nhân, vấn đề cốt lõi và áp dụng các phương pháp dạy đúng hướng sẽ giúp trẻ tiến bộ tốt nhất.
