Khuôn mặt trẻ tự kỷ được nghiên cứu như một dấu hiệu nhận biết trẻ rối loạn phổ tự kỷ. Đã có nhiều nghiên cứu với mong muốn phát triển một mô hình có thể dự đoán chính xác tự kỷ ở trẻ em bằng cách sử dụng ảnh khuôn mặt. Một số nghiên cứu cho thấy đặc điểm khuôn mặt trẻ tự kỷ có mặt trên rộng hơn, mặt giữa ngắn hơn bao gồm má và mũi, mắt rộng hơn, nhân trung rộng và miệng to hơn.
Rối loạn phổ tự kỷ là gì?
Rối loạn phổ tự kỷ (ASD) là một rối loạn phát triển não bộ phức tạp được biểu hiện bằng các hoạt động bị hạn chế hoặc lặp đi lặp lại, cũng như những khó khăn về giao tiếp và tương tác xã hội. Tự kỷ được coi là một chứng rối loạn “phổ” vì loại và cường độ triệu chứng mà các cá nhân gặp phải rất khác nhau.
Nghiên cứu về gương mặt trẻ tự kỷ
Các nhà thần kinh học từ lâu đã nhận ra rằng các dị tật trên khuôn mặt hoặc các đặc điểm bất thường trên khuôn mặt gây ra bởi những bất thường trong quá trình phát triển phôi thai có mối liên hệ chặt chẽ với các vấn đề thần kinh cơ bản. Những phát hiện này nhấn mạnh thực tế rằng bộ não và các cơ chế phát triển hình thành nên khuôn mặt có mối liên kết chặt chẽ với nhau, ngụ ý rằng những thay đổi ở một cơ chế này có thể có tác động đáng kể đến cơ chế kia. Rối loạn phổ tự kỷ (ASD) là do những bất thường trong não phôi thai, bằng chứng là trẻ sơ sinh mắc ASD có sự phát triển khuôn mặt khác biệt đáng kể so với trẻ phát triển bình thường.
Việc sử dụng các đặc điểm trên khuôn mặt như một điểm đánh dấu vật lý để phát hiện tự kỷ là một trong những chủ đề được nhiều quan tâm trong nghiên cứu về rối loạn phô tự kỷ. Phương pháp này đòi hỏi phải đo chính xác khoảng cách giữa các cặp điểm mốc và điểm nhô ra trên khuôn mặt để định lượng sự bất đối xứng trên khuôn mặt của trẻ. Điểm số dị hình được dự đoán chắc chắn chứng minh ASD. Dưới đây là một số đặc điểm khuôn mặt trẻ tự kỷ.
Đặc điểm khuôn mặt trẻ tự kỷ
Một số dấu hiệu được ghi nhận thường gặp trên khuôn mặt của trẻ tự kỷ là:
- Mặt trên rộng hơn
- Mặt giữa ngắn hơn bao gồm má và mũi
- Mắt rộng hơn
- Nhân trung rộng
- Miệng to hơn
Thể hiện cảm xúc trên khuôn mặt trẻ tự kỷ
Với những suy yếu về giao tiếp và tương tác xã hội nên một số những dấu hiệu trẻ tự kỷ qua ánh mắt, cảm xúc trên khuôn mặt trẻ cũng được thể hiện khi giao tiếp với người khác như:
- Không nhìn vào mặt người khác khi nói chuyện
- Thiếu kết nối và giao tiếp bằng mắt
- Thời gian chú ý mắt ngắn, mặt hướng về chỗ khác
- Ít khi thể hiện niềm vui theo các tình huống khơi gợi
- Trẻ rất khó để chơi được ú òa
- Trẻ ít cười, nhíu mày, thể hiện sự ngạc nhiên hoặc đồng tình.
- Ít sử dụng ngôn ngữ cử chỉ như gật đầu, lắc đầu
Có thể chẩn đoán dựa vào khuôn mặt của trẻ tự kỷ không?
Hiện nay chưa có mô hình nào có chẩn đoán khuôn mặt trẻ bị tự kỷ thông qua đặc điểm nhận dạng. Lý do trong quá trình thu thập dữ liệu hình ảnh không nhất quán, thiếu các thông tin về tuổi, giới tính và mức độ tự kỷ của trẻ. Ngoài ra gương mặt biểu hiện mất thiết với cảm xúc do đó chỉ những hình ảnh khuôn mặt có cảm giác trung tính mới có thể cung cấp chính xác cao hơn. Do đó các mô hình được xây dựng cho sai số cao và không đủ độ tin cậy để đưa vào thực tiễn.
Trẻ rối loạn phổ tự kỷ hiện nay vẫn cần được chẩn đoán lâm sàng. Các bác sĩ, nhà chuyên môn sử dụng các kỹ thuật, các công cụ kết hợp với các tiêu chí trong cẩm nang chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần (DSM-5),… để chẩn đoán.
Trung tâm Nhân Hòa chuyên thực hiện khám lượng giá kỹ lưỡng và can thiệp cá nhân hiệu quả cho trẻ tự kỷ. Trẻ được phát hiện và hỗ trợ can thiệp càng sớm thì sự tiến bộ hiệu quả can thiệp càng cao. Hãy liên hệ ngay với các cơ sở Trung tâm Nhân Hòa để được khám và can thiệp giúp bé phát triển tiến bộ.
