Trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong thể hiện cảm xúc và giao tiếp. Vậy trẻ tự kỷ có hay cười không? Nhiều phụ huynh thấy trẻ tự kỷ hay cười một mình, không đúng ngữ cảnh. Hãy cùng tìm hiểu.
Trẻ tự kỷ có hay cười không?
Trẻ tự kỷ ít cười hơn trẻ em bình thường. Cách trẻ tự kỷ cười và ngữ cảnh trẻ cười khác với biểu hiện của trẻ bình thường. Trẻ tự kỷ thường gặp các khó khăn về thể hiện cảm xúc, giao tiếp và ngôn ngữ. So với trẻ thông thường thì ít thấy trẻ tự kỷ cười hơn và cách thể hiện cảm xúc, niềm vui trong tiếng cười cũng đơn điệu, ít tự nhiên hơn trẻ bình thường.
Nhiều trường hợp hay gặp trẻ tự kỷ cười một mình, thể hiện niềm vui trên khuôn mặt, ánh mắt nhưng không đúng thời điểm hoặc cười trong khi đang không giao tiếp với ai.
Một số trẻ rối loạn phổ tự kỷ hay cười trong những tình huống kỳ lạ, không thích hợp và nhiều khi không thể giải thích được nụ cười của trẻ. Vậy trẻ tự kỷ có nụ cười “bất thường” như thế nào, chúng ta sẽ tìm hiểu trong nội dung tiếp theo.
Nguyên nhân trẻ tự kỷ cười khác thường.
Trong những tương tác ban đầu của trẻ sơ sinh và người lớn thì nụ cười xã giao xuất hiện khi trẻ 2 – 3 tháng tuổi. Nụ cười ngày càng trở nên có chủ ý và mang tính giao tiếp trong 6 tháng đầu đời. Tuy nhiên dấu hiệu tự kỷ ở trẻ sơ sinh cho thấy trẻ ít cười và tương tác, giao tiếp bằng mắt. Nguyên nhân là do sự suy giảm về biểu hiện tình cảm, bao gồm cả cười xã giao thường gặp ở trẻ tự kỷ.
Xét về góc độ hành vi, nụ cười được tích hợp bởi 2 yếu tố nét mặt và ánh mắt. Nét mặt giúp người đối diện nhận biết cảm xúc tích cực. Ánh mắt thể hiện sự quan tâm có chủ ý theo hướng nhìn. Sự suy giảm về cảm xúc và chú ý qua ánh mắt được phát hiện ở trẻ rối loạn phổ tự kỷ.
Ngoài ra, các bằng chứng cho thấy sự phối hợp giữa cái nhìn bằng mắt và thể hiện cảm xúc thông qua mỉm cười ở trẻ tự kỷ thường bị suy giảm. Do đó, những khiếm khuyết trong nụ cười và tương tác được xác định là dấu hiệu sớm ở trẻ tự kỷ.
Trẻ tự kỷ có nụ cười khác thường thế nào?
Một số biểu hiện khác thường ở trẻ tự kỷ khi cười:
- Sự chậm trễ trong việc xuất hiện nụ cười thời thơ ấu
- Cười ít tự nhiên và cười trong thời gian ngắn
- Ít thể hiện giao tiếp bằng mắt trong nụ cười
- Trẻ tự kỷ hay cười một mình, quan tâm nhiều hơn đến đồ vật
- Khó thể hiện niềm vui, cảm xúc hơn trẻ bình thường
- Dễ mỉm cười hơn khi tham gia vào các hoạt động lặp đi lặp lại, tập trung vào giác quan hơn là cười tương tác, giao tiếp xã hội.
Sự chậm trễ về thời gian xuất hiện nụ cười thời thơ ấu là một trong những dấu hiệu sớm ở trẻ tự kỷ. Trong nhiều trường hợp, thể hiện cảm xúc và nụ cười trên khuôn mặt trẻ tự kỷ khá tương đồng với trẻ bình thường nên rất khó nhận biết trẻ tự kỷ chỉ thông qua nụ cười. Do đó khi có các dấu hiệu trẻ tự kỷ và nghi ngờ, cha mẹ nên đưa trẻ tự kỷ đi khám để các chuyên gia, bác sĩ có những kết luận đúng.
Các câu hỏi thường gặp.
Trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ có cười được không?
Như trẻ em bình thường, trẻ tự kỷ có cười để thể hiện niềm vui, sự quan tâm. Nhưng tần suất và biểu hiện trên nụ cười khác với trẻ bình thường.
Con tôi mắc chứng tự kỷ có cười tự nhiên, chân thành được không?
Trẻ tự kỷ có thể cười tự nhiên, chân thành hơn khi trẻ lớn lên và phát triển theo hướng tích cực. Việc phát hiện và can thiệp, trị liệu sớm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ (lời nói và cử chỉ), khả năng tương tác, giao tiếp, thể hiện cảm xúc từ đó giúp trẻ cười thường xuyên và tự nhiên hơn.
Có thể phát hiện trẻ tự kỷ thông qua nụ cười không?
Một số nghiên cứu trên thế giới đã thống kê và nghiên cứu về nụ cười xã giao ở trẻ sơ sinh liên quan đến triệu chứng của rối loạn phổ tự kỷ sau này. Kết quả chỉ ra sự chậm trễ về thời gian xuất hiện nụ cười ở trẻ có thể là dấu hiệu sớm của tự kỷ. Cha mẹ vẫn nên đưa con đi khám tự kỷ, các bác sĩ, nhà chuyên môn sẽ khám, test và đưa ra kết luận chính xác và phương pháp điều trị cho trẻ.
Làm thế nào để khuyến khích trẻ tự kỷ cười nhiều hơn?
Trẻ tự kỷ thường có quan tâm nhiều đến đồ vật, đồ chơi và tìm kiếm giác quan hơn là giao tiếp, tương tác xã hội với con người. Ở mỗi trẻ em sẽ khác nhau, để trẻ cười nhiều hơn và có chủ đích, phụ huynh hãy khuyến kích sự tích cực và tương tác trong quá trình chơi với trẻ. Ngoài ra thông qua các phương pháp can thiệp sớm, trị liệu về tâm lý, ngôn ngữ các nhà chuyên môn sẽ dạy trẻ điều chỉnh các hành vi tích cực trong đó có nụ cười.
Kết luận
Bài viết trên đây đã trả lời về trẻ tự kỷ có hay cười không. Thường thấy trẻ tự kỷ ít cười hơn trẻ bình thường và có một số đặc điểm khác thường ở nụ cười trẻ tự kỷ so với trẻ bình thường đến từ nhiều nguyên nhân khác khau. Nếu lo lắng, cha mẹ hãy cho trẻ đi khám bởi các bác sĩ, nhà chuyên môn để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất.
Nguồn:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3949178/
- https://www.totalcareaba.com/autism/do-babies-with-autism-smile
