Bạn có biết rằng một số trẻ chậm nói là biểu hiện của sự thông minh? Trẻ chậm nói thông minh (còn được gọi là hội chứng Einstein) là những trẻ có khả năng ngôn ngữ kém hơn so với những đứa trẻ bình thường cùng trang lứa nhưng lại có trí thông minh cao hơn bình thường. Hãy cùng trung tâm Nhân Hòa tìm hiểu về các biểu hiện và cách dạy hiệu quả cho trẻ chậm nói thông minh trong bài viết dưới đây!
Trẻ chậm nói thông minh (Hội chứng Einstein) là gì?
Tại sao một số trẻ chậm nói lại thông minh?
Chưa có nguyên nhân chính xác giải thích cho việc tại sao một đứa trẻ chậm nói lại thông minh. Từ những rối loạn phát triển liên quan đến tình trạng chậm nói ở trẻ, có thể giải thích hiện tượng này theo một số nguyên nhân sau:
- Do di truyền: Sự chậm nói có thể liên quan đến các rối loạn phát triển thần kinh mà nguyên nhân có yếu tố di truyền. Sự thông minh, tư duy phân tích vượt trội ở một kỹ năng nào đó của trẻ có thể được di truyền từ cha mẹ.
- Do não bộ: Một số trẻ chậm nói thông minh có cấu trúc não bộ khác biệt, khiến cho họ phát triển ngôn ngữ chậm hơn, nhưng lại có khả năng tư duy cao hơn.
- Trí nhớ tốt: Một số trẻ có thể nhận biết các hình con vật, chữ, số, khả năng ghi nhớ và hiểu tốt nhưng chậm nói. Từ đó phụ huynh cho rằng trẻ bị chậm nói thông minh.
7 biểu hiện của trẻ chậm nói thông minh (hội chứng Einstein)
Để phân biệt trẻ chậm nói thông minh với trẻ chậm nói do các nguyên nhân khác, bạn có thể quan sát những biểu hiện sau đây của trẻ:
Chậm nói
Trẻ không đạt được các mốc phát triển ngôn ngữ bình thường, chậm nói hơn các bạn cùng tuổi. Sự chậm nói này có thể dẫn đến các khó khăn khi trẻ đưa ra yêu cầu và cần được chăm sóc ở nhà và ở trường.
Có ý chí và hành vi mạnh mẽ
Trẻ chậm nói thông minh thường có ý chí và hành vi mạnh mẽ, không dễ dàng bị ảnh hưởng bởi ý kiến của người khác. Trẻ thường tự tin và tự lập, không cần sự giúp đỡ của người lớn. Trẻ cũng rất hay bướng bỉnh và không dễ lung lay khi chúng đã thích gì đó dù cha mẹ có ngăn cản.
Khó khăn trong việc tự ngồi bô
Trẻ chậm nói thông minh thường khó khăn trong việc tự ngồi bô, mặc dù được hướng dẫn nhiều lần. Giải thích cho biểu hiện này là do trẻ không quan tâm đến những thói quen sinh hoạt cơ bản mà thường chú tâm vào việc chúng thấy thú vị và thách thức hơn như đọc sách, chơi đồ chơi thông minh, hay nghiên cứu các vấn đề khoa học.
Khả năng phân tích xuất sắc
Trẻ chậm nói thông minh thường có khả năng phân tích xuất sắc, chúng có thể giải quyết các bài toán phức tạp, nhận biết các mẫu và quy luật hay tìm ra các giải pháp sáng tạo. Trẻ cũng thường có sự tò mò và ham học hỏi cao, luôn muốn khám phá và hiểu biết thêm về thế giới xung quanh.
Trí nhớ đáng kinh ngạc
Trẻ chậm nói thông minh thường có trí nhớ đáng kinh ngạc, chúng có thể ghi nhớ được nhiều thông tin chi tiết và chính xác. Trẻ có thể ghi nhớ các thông tin như số con vật, chơi thả khối, ghép lego nhanh chóng và nhớ rất lâu. Tuy nhiên các biểu hiện này chỉ thể hiện qua ngôn ngữ cử chỉ, lời nói của trẻ lại hạn chế.
Thích thú với trò chơi sáng tạo, vận dụng tư duy
Trẻ chậm nói thông minh thường có sở thích về các trò chơi sáng tạo, vận dụng tư duy, như xếp hình, lắp ráp, giải đố hay chơi cờ. Những trò chơi này giúp cho trẻ phát triển khả năng logic, tư duy không gian và tư duy trừu tượng.
Khó khăn hòa nhập cùng các bạn
Trẻ chậm nói thông minh thường khó khăn trong quá trình hòa nhập các bạn đồng trang lứa, do lời nói hạn chế và chúng không biết cách giao tiếp và bày tỏ cảm xúc một cách phù hợp. Sự khó khăn trong hòa nhập, ngôn ngữ hạn chế khiến nhiều phụ huynh lo lắng con mắc rối loạn phổ tự kỷ. Điều này không tránh khỏi vì một số trẻ tự kỷ thông minh cũng có trí nhớ rất tốt và khó hòa nhập cùng các bạn.
Nhưng một lần nữa, hội chứng Einstein vẫn chưa được xác định rõ ràng và thật khó để biết mức độ phổ biến của nó. Hành vi có ý chí mạnh mẽ và sở thích có chọn lọc có thể là đặc điểm của nhiều trẻ mới biết đi – ngay cả những trẻ không phải là người chậm nói. Do đó để chắc chắn cha mẹ nên cho trẻ chậm nói thông minh đi khám để phát hiện các suy yếu cốt lõi của trẻ, loại trừ những rối loạn phát triển có thể trở lên phức tạp hơn nếu tình trạng chậm nói kéo dài.
Các câu hỏi trẻ chậm nói có ảnh hưởng đến trí tuệ không?
Việc trẻ chậm nói có ảnh hưởng đến trí tuệ không chưa được nghiên cứu rõ khi trẻ chỉ chậm nói đơn thuần. Trẻ chậm nói mắc các rối loạn phát triển như tự kỷ, tăng động kém chú ý, chậm phát triển có ảnh hưởng đến phát triển trí tuệ ở trẻ. Đặc biệt là khả năng phát triển nhận thức, ngôn ngữ và giao tiếp. Các trường hợp này cần cho trẻ đi can thiệp sớm hỗ trợ để phát triển các suy yếu cốt lõi của trẻ.
Trẻ chậm nói có thông minh không?
Trẻ biết nói sớm hay muộn có thể ảnh hưởng tới sự thông minh của trẻ. Trường hợp trẻ chậm nói đơn thuần chưa có nghiên cứu cụ thể nào chỉ ra mức độ ảnh hưởng đến trí thông minh. Các trường hợp trẻ được chẩn đoán liên quan đến các rối loạn phát triển như rối loạn phổ tự kỷ, tăng động giảm chú ý, chậm phát triển trí tuệ và ngôn ngữ thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến trí tuệ của trẻ. Điều này cũng còn phụ thuộc vào các mức độ trẻ gặp phải.
Trẻ chậm nói có phải kém thông minh?
Việc trẻ chậm nói không chắc chắn là trẻ kém thông minh. Một số trường hợp trẻ có biểu hiện hội chứng Einstein thì trẻ có biểu hiện thông minh. Do đó để trả lời các câu hỏi về trẻ chậm nói có phải kém thông minh hay không, phụ huynh nên đưa con đi khám chậm nói để các bác sĩ, nhà chuyên môn đưa ra những lời khuyên tốt nhất và can thiệp kịp thời.
Cách dạy trẻ chậm nói thông minh
Nếu cha mẹ nhận thấy con của mình có dấu hiệu của trẻ chậm nói thông minh, trẻ vẫn giao tiếp mắt, chú ý tốt, trẻ có xu hướng chủ động tương tác, chia sẻ đồ chơi hoặc mời mọi người cùng chơi, trẻ không có dấu hiệu của các rối loạn phổ tự kỷ, chậm phát triển thì cha mẹ không nên quá lo lắng. Chậm nói trong trường hợp ở đây là chậm nói đơn thuần và thông minh là khả năng bẩm sinh của trẻ. Cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp để giúp con phát triển toàn diện về ngôn ngữ và giao tiếp.
Dạy trẻ chậm nói thông minh tại nhà
Một số biện pháp khắc phục chậm nói tại nhà cha mẹ có thể áp dụng:
- Không bắt chước ngôn ngữ của con: Cha mẹ không nên bắt chước ngôn ngữ của con vì điều này sẽ làm cho con cảm thấy ngôn ngữ của mình là đúng và không cần phải thay đổi. Cha mẹ nên nói với con một cách rõ ràng, chậm rãi, đúng ngữ pháp và không nói ngọng, nói lắp để con có thể quen dần với ngôn ngữ.
- Trò chuyện với con nhiều hơn và giao tiếp với trẻ ở vị trí ngang tầm mắt: Cha mẹ nên trò chuyện với con nhiều hơn và cũng nên giao tiếp với con ở vị trí ngang tầm mắt để tạo sự gần gũi, thân thiện và giúp con tự tin hơn trong giao tiếp. Cha mẹ có thể khuyến khích con nói bằng cách đặt các câu hỏi để con trả lời như “đây là màu gì”, “con thích con vật gì” …
- Dùng đồ chơi, sách, thiết bị chuyên dụng dạy trẻ chậm nói: Cha mẹ có thể dùng các đồ chơi, thiết bị chuyên dụng như sách hình, bút biết nói hay máy ghi âm … để dạy trẻ tập nói. Những đồ chơi này sẽ giúp cho trẻ chậm nói thông minh học được các âm thanh, từ vựng, cách phát âm một cách sinh động và hấp dẫn.
- Hạn chế cho trẻ sử dụng thiết bị điện tử: Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính hay tivi. Những thiết bị này sẽ làm cho trẻ bị mất tập trung và giảm kỹ năng giao tiếp. Trẻ sẽ không có thời gian để tiếp xúc, tương tác với những người xung quanh, điều này sẽ khiến tình trạng chậm nói của trẻ không được cải thiện.
- Tham khảo các video dạy trẻ tập nói: Trung tâm Nhân Hòa có chia sẻ các video dạy trẻ tập nói, phụ huynh tham khảo và dạy trẻ ở nhà.
Dạy trẻ chậm nói tại trung tâm can thiệp sớm
Bên cạnh việc áp dụng những biện pháp khắc phục chậm nói tại nhà, các trường hợp trẻ chậm nói nhiều so với các bạn cha mẹ cũng nên đưa trẻ đến các trung tâm can thiệp sớm để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trung tâm Nhân Hòa là một trong những trung tâm hỗ trợ trẻ chậm nói hàng đầu tại Thành Phố Hồ Chí Minh. Trung tâm với đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, đánh giá kỹ lưỡng và can thiệp tận tâm giúp cải thiện tình trạng trẻ chậm nói thông minh nhanh và hiệu quả nhất. Phụ huynh có thắc mắc với tình trạng chậm nói và phát triển ngôn ngữ cho trẻ, hãy liên hệ với Nhân Hòa để được tư vấn và đánh giá, can thiệp các suy yếu ngôn ngữ của trẻ.
