Dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi thường là chậm nói và khả năng giao tiếp hạn chế. Trẻ có xu hướng chơi 1 mình và có các sở thích hoặc hành vi lặp đi lặp lại. Khi trẻ từ 2 tuổi trở lên các dấu hiệu nhận biết trẻ bị tự kỷ rõ ràng hơn. Ba mẹ có thể quan sát hoạt động hàng ngày của con và so sánh các dấu hiệu dưới đây để xem trẻ có dấu hiệu bị tự kỷ hay không nhé.
Top 10 các dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi dễ phát hiện
Chậm nói và hay nói linh tinh
Chậm nói và chậm phát triển ngôn ngữ là dấu hiệu đặc trưng của trẻ tự kỷ hay rối loạn phổ tự kỷ (ASD). Theo mốc phát triển ngôn ngữ thông thường trẻ 2 tuổi nói được khoảng 50 từ, thường xuyên dùng được cụm 2 – 3 từ như: Ba Tuấn, mẹ Linh, đi chơi, mẹ đi làm,… Trẻ 2 tuổi đã có thể trả lời được các câu đơn giản như ai, tên gì, ở đâu hoặc gọi tên ba mẹ. Trong trường hợp trẻ 2 tuổi chưa nói được các từ trên cần theo dõi dấu hiệu trẻ bị tự kỷ hay chỉ là chậm nói đơn thuần.
Trường hợp trẻ 2 tuổi nói linh tinh, nỏi nhảm và trẻ nói những từ vô nghĩa thường xuyên, nhại lời là một trong những biểu hiện của trẻ rối loạn phổ tự kỷ.
Ít bắt trước và thiếu ngôn ngữ cử chỉ
Ít bắt trước và thiếu ngôn ngữ là dấu hiệu dễ nhận biết ở trẻ tự kỷ. Ở độ tuổi này trẻ có thể bắt trước các trò chơi đơn giản. Ví dụ các trò chơi: Tập tầm vông, ú òa, chơi giả vờ, giả vờ uống nước hoặc cho búp bê ăn.
Các dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi thể hiện qua thiếu ngôn ngữ cử chỉ như trẻ không biết cách sử dụng các ngôn ngữ cử chỉ như như gật đầu, lắc đầu để thể hiện sự đồng ý hay từ chối. Trẻ không chỉ trỏ để thể hiện điều trẻ mong muốn, dang tay ra để được bế.
>>>Tham khảo: Trò chơi phát triển ngôn ngữ cho trẻ
Ít thể hiện cảm xúc, ít cười
Trẻ tự kỷ thường ít cười để tương tác qua lại với người nói chuyện hoặc tạo sự chú ý. Khuôn mặt trẻ tự kỷ cũng ít thể hiện cảm xúc hơn so với trẻ bình thường. Một ví dụ dễ thấy ở trẻ 2 tuổi là rất thích chơi ú òa hoặc trốn tìm và trẻ thường cười to và vui vẻ. Trẻ tự kỷ tỏ ra không mấy hứng thú với các trò chơi này.
Gọi không quay đầu
Bé 2 tuổi gọi không quay đầu lại, trẻ không đáp ứng với tên gọi là một trong những dấu hiệu sớm của trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ. Gọi trẻ không quay đầu lại cho thấy khả năng tương tác của trẻ kém. Trẻ không có mong muốn hoặc nhu cầu giao tiếp.
Ngoài ra trẻ cũng có khả năng bị khiếm thính. Do đó, khi đi khám tự kỷ cho bé, các bác sĩ có thể sẽ cho khám sàng lọc tai – mũi – họng để loại trừ khả năng khiếm thính. Trong trường hợp bé vẫn nghe và phản ứng nhạy hơn đối với các âm thanh tiếng còi xe, tiếng nhạc tivi. Thì gọi trẻ không quay đầu lại, không phản ứng là một trong những dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi cao.
Gặp khó khăn trong việc hiểu lời nói, yêu cầu
Khi trẻ 2 tuổi mà ba mẹ truyền đạt những lời nói, yêu cầu đơn giản ví dụ như: lấy cho mẹ điện thoại, sai bé đi bỏ rác, yêu cầu thả đồ chơi theo khối,… bé thường không hiểu và không đáp ứng lại nhu cầu. Tuy nhiên 1 số trẻ tự kỷ lại có trí nhớ rất tốt như thuộc bảng chữ cái, con số, màu sắc và có biểu hiện nhắc đi nhắc lại vô thức.
Trẻ không nhìn vào mắt khi nói chuyện, mắt kém kinh hoạt
Trẻ không nhìn vào mắt, không chú ý đến khuôn mặt, ánh mắt kém linh hoạt là một trong những đặc trưng của dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi. Biểu hiện ánh mắt trẻ tự kỷ thường có cách nhìn và góc nhìn không bình thường với người đối diện hoặc đồ vật. Khi giao tiếp trẻ tự kỷ trẻ tỏ ra ít hoặc không quan tâm đến biểu hiện trên gương mặt người đối diện.
Thích chơi 1 mình và ít chia sẻ đồ chơi
Dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi dễ nhận thấy khác là trẻ có xu hướng thích chơi 1 mình hơn và không chia sẻ đồ chơi, không có dấu hiệu muốn tham gia chơi cùng các bạn. Trẻ không gây sự chú ý, ít quan tâm đến những đứa trẻ khác. Khi đi học thường thấy trẻ có xu hướng tách biệt, chơi 1 mình. Trẻ tập trung hạn chế vào một số đồ vật hoặc chi tiết như, thích chơi búp bê, ô tô, quay bánh xe ô tô đồ chơi.
Cách chơi của trẻ cũng khác thường. Ví dụ: trẻ dành nhiều thời gian để sắp xếp đồ chơi theo hàng hoặc chồng lên nhau. Có các hành vi lặp đi lặp lại như đóng, mở cửa; ấn các nút trên đồ chơi hoặc quay vòng bánh xe. Trẻ thích chơi 1 mình là dấu hiệu trẻ bị tự kỷ thường gặp, ngay cả khi trẻ lớn hơn.
Nhạy cảm về giác quan
Một số trẻ tự kỷ 2 tuổi có dấu hiệu nhạy cảm với âm thanh, ánh sáng mạnh, trẻ bịt tai và tỏ ra khó chịu hoặc sợ hãi khi công cần thiết. Trẻ tự kỷ có dấu hiệu thích tìm kiếm cảm giác thông qua các hành động như: chà đồ vật lên môi hoặc mặt, thường xuyên ngửi các đồ vật, cạy các vết thương nhiều lần.
Có hành vi gây tổn thương và lặp đi lặp lại
Một số trẻ tự kỷ có dấu hiệu ăn vạ nhiều hơn và các hành vi tự gây thương tổn như cắn vào tay, đập đầu, cố ý va chạm mạnh vào tường. Trẻ cũng có xu hướng gây thương tích cho ba mẹ và người chăm sóc nhiều hơn. Một số ba mẹ than phiền vì thường xuyên bị con căn và có các hành vi không phù hợp.
Các hành vi lặp đi lặp lại một cách bất thường như vỗ tay, búng ngón tay, trẻ đi nhón gót chân, quay vòng vòng, thói quen sắp xếp đồ chơi theo hàng. Khó thay đổi các thói quen như màu quần áo, con đường đi học,… Đây là những dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi thường gặp.
Ăn uống hạn chế và rối loạn giấc ngủ
Trẻ tự kỷ 2 tuổi có dấu hiệu về sự hạn chế ăn uống điều này là do những sở thích hạn hẹp và thói quen lặp đi lặp lại khó thay đổi và sự nhạy cảm về giác quan như mùi vị. Trẻ có xu hướng thích những món ăn mềm, từ chối những món ăn không được thái nhỏ, rau xanh và trái cây.
Một số trẻ tự kỷ có dấu hiệu khó ngủ, lăng xăng, trẻ hay khóc đêm hoặc dậy từ sớm gây mệt mỏi cho ba mẹ và người chăm sóc.
Trẻ 2 tuổi bị tự kỷ có chữa được không?
Rối loạn phổ tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh có tính phục hồi. Trẻ 2 tuổi bị tự kỷ có thể chữa được tuy nhiên không có phương pháp nào có thể chữa khỏi hoàn toàn. Các phương pháp can thiệp sớm, hỗ trợ trẻ tự kỷ khi còn nhỏ giúp trẻ phát triển tốt các kỹ năng và có thể hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên tùy vào mức độ của rối loạn phổ tự kỷ trẻ gặp phải mà các biện pháp can thiệp sớm và hỗ trợ cũng khác nhau. Thường trẻ sẽ cần hỗ trợ liên tục trong thời gian dài.
Ba mẹ cần làm gì khi phát hiện dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi?
Khi phát hiện ra dấu hiệu trẻ tự kỷ 2 tuổi trên đây, ba mẹ cần sớm cho bé đi khám tự kỷ và có các biện pháp hỗ trợ càng sớm càng tốt. Việc khám tự kỷ cho bé ở các địa chỉ uy tín sẽ giúp chẩn đoán chính xác và đưa ra mục tiêu can thiệp đúng hướng. Thời gian vàng để can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ là khoảng 3 năm đầu đời, can thiệp sớm sẽ mang lại hiệu quả càng cao. Ba mẹ cũng nên xem các Video Youtube dạy bé tập nói để dạy thêm bé ở nhà.
Trung tâm Nhân Hòa có chuyên khám lượng giá và can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ. Ba mẹ hãy liên hệ với trung tâm để được tư vấn, hẹn lịch và can thiệp cho bé nhé!
